Page 5 of 6
YAYA HAKLARI NELERDİR?
Yaya kaldırımları yayalarındır:
Bu nedenle:
- Bütün yerleşim merkezlerinde, özgün ve yaygın yaya kaldırımı ağının bulunması, en temel yaya hakkıdır.
- Bütün yerleşim alanlarında yaya kaldırımının yapımı zorunludur.Araçlar, yaya kaldırımına park edemez.
- Kaldırımlar üzerindeki bütün fiziki ve toplumsal engeller, serbest yürüyüşü aksatmayacak biçimde düzenlenir.
- Yayların egzos gazlarıyla zehirlenmemesi, gürültüyle rahatsız olmaması, üzerlerine çamur, toz vb. sıçratılmaması için önlemler alınır.
Kent merkezi yaya bölgeleridir
Bu nedenle:
- Toplu taşım dışındaki araçlar, merkeze girmekten özenle kaçınır.
- Yaya bölgeleri, giderek bütün merkezi kapsayacak biçimde genişletilir.
- Yaya bölgeleri her türlü motorlu araçtan kesinlikle arındırılır.
- Yayalar, bu bölgeleri, kentsel etkileşim, kültürel etkinlik ve alış-veriş için özgün bir biçimde kullanırlar.
Yaya geçitlerinde üstünlük, mutlak olarak yayalarındır
Bu nedenle;
- Yayalar gereksindiği kadar sık, yaya geçidi sağlanır.
- Yaya geçitleri işaretlenir ve buraları, hiçbir biçimde, araçlar tarafından işgal edilemez.
- Yayalar için yeşil ışık süresi, gerekli yürüme süresine göre ayarlanır.
- Zemin katı yayalarındır. Genel kural olarak, yayalar, üst ve alt geçitlere zorlanamaz.
Herkesin, istediği yere, yaya yollarından gitme hakki vardır
Bu nedenle;
- Kentlerde, motorlu trafik altyapısından tamamen ayrı, sırf yayalar için, özel yollar yapılır.
- Her çocuğun okula, yaya yolundan güvenlik içinde gitmesi sağlanır.
- Kent yönetimi, yaya yolunu hizmet ve tesislerle donatır.
- Yaya yoluna paralel, bisiklet yolları yapılır.
- Yaya ve bisikletli ulaşımı, kitle haberleşmesi ile ve yer özendiricilerle desteklenir.
Kent yaşamının gerçek sahibi yayalardır
Bu nedenle;
- Yayalık, insanlar arası iletişimi artırıp kentsel kültüre katkıda bulunduğu için,desteklenir ve özendirilir.
- Yayalar, yerel yönetimlerle birlikte, yayalık haklarını savunabilecek, şikayetlerini iletecek bir örgütlenme geliştirir.
- Trafikle ilgili kararlar ve polisler, yayaların haklarını da gözetir ve korurlar.
- Yaya altyapısının, gece-gündüz bakımlı, temiz ve aydınlık tutulmasını, onarılmasını, bitki ve ağaçlarla görsel çekiciliğinin sağlanmasını, yayaların katkılarıyla, yerel yönetimler yapar.
- Ve yayalar, kaldırımlar, yaya bölgeleri, yaya yolları, yaya geçitleriyle ilgili kararların alınmasına katılmak hakkına sahiptir.